Οι φλεγμονές των γεννητικών οργάνων της γυναίκας είναι από τα συχνότερα προβλήματα στη Γυναικολογία. Μπορεί να αφορούν τα εξω γεννητικα οργανα, ή να εμφανιστει κολπιτιδα, ενδομητρίτιδα ή σαλπιγγίτιδα.
Κολπίτιδα
Η κολπίτιδα οφείλεται κυρίως σε μικροβία που μπορεί να μεταφερθούν στον κόλπο με διάφορους τρόπους, όπως για παραδειγμα κακή υγιεινή της περιοχής, από βρώμικα χέρια, σεξουαλική επαφή, από παραλίες και άμμο, πλημμελής καθαριότητα μετά την τουαλέτα κλπ.
Τα συχνοτερα συμπτωματα που εμφανιζονται στην κολπίτιδα είναι με αυξημένα κολπικά υγρά, δυσοσμία, κνησμός («φαγούρα»), πόνος ή ερεθισμός στα γεννητικά όργανα, πόνος ή «κάψιμο» κατά την ούρηση ή/και κατά τη σεξουαλική επαφή και άλλα. Σε περίπτωση που τα μικρόβια παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να δημιουργηθει φλεγμονή των σαλπίγγων (Σαλπιγγίτιδα), με έντονα συνήθως συμπτώματα.
Ο θεμέλιος λίθος για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση της κολπίτιδας είναι η καλλιέργεια κολπικού υγρού. Ετσι θα ξερουμε αν υπαρχει μικροβιο και ποιο ακριβως είναι αυτό. Επισης, με το αντιβιογραμμα που θα ακολουθησει θα ξερουμε ποιο είναι το καταλληλοτερο αντιβιοτικο για το συγκεκριμενο μικροβιο. Έτσι, η θεραπεία είναι απόλυτα στοχευόμενη και όχι τυχαία, αποφεύγοντας λάθος θεραπείες, ανθεκτικά στελέχη μικρόβιων, άσκοπα έξοδα και ταλαιπωρία.
Φλεγμονή της μητρας
Η φλεγμονή του ενδομητρίου (ενδομητρίτιδα), δηλαδη της εσωτερικης κοιλοτητας της μητρας, προκαλειται συνηθως μεταφορα μικροβιων από τον κολπο (κολπιτιδα) ή από καποια χειρουργικη παρεμβαση, όπως ο τοκετος και η αποξεση, αν δεν τηρηθούν οι βασικοί κανόνες ασηψίας και αντισηψίας.
Τα κυριότερα συμπτώματα είναι ο πονος χαμηλα στην κοιλια, ανώμαλη αιμορραγία (μητρορραγία) και πυώδες εκκριμα από τον κολπο που μπορει να συνοδευεται από υψηλο πυρετο. Η εξεταση που θα μας επιβεβαιωσει την υποψια για ενδομητριτιδα είναι η καλλιέργεια του τραχηλικού εκκρίματος και με βάση το αντιβιογραμμα θα χορηγηθεί το κατάλληλο αντιβιοτικό.
Εάν η ενδομητρίτιδα δεν αντιμετωπισθεί γρηγορα και αποτελεσματικά, μπορει να μετατρεπει σε σοβαροτερη κατασταση και να προκαλεσει αιμορραγιες. Η θεραπεια τοτε πρεπει να περιλαμβανει και την απόξεση του ενδομητρίου, για να απομακρυνούμε τις φλεγμονώδεις εστίες που υπαρχουν μεσα στη μητρα. Σε πολλες περιπτωσεις μπορει να φραξει το στομιο της μητρας και να συγκεντρωθει πυον μεσα σε αυτή. Επισης η φλεγμονή μπορει να δημιουργησει συμφυσεις με τελικο αποτελεσμα σοβαρό προβλημα υπογονιμοτητας.
Σαλπιγγίτιδα
Η φλεγμονή των σαλπίγγων είναι μία συχνή γυναικολογικη πάθηση που προκαλείται από σεξουαλικά μεταδιδόμενα μικρόβια. Αν δεν αντιμετωπισθεί αμέσως προκαλει εντονο πόνο χαμηλα στην κοιλια (κυρίως στην περιοχή των ωοθηκων), υψηλό πυρετό (πάνω από 38 C) που μπορεί να συνοδεύεται από έντονη πυώδη κολπική υπερέκκριση. Στο τελος μπορεί να εξελιχθεί σε σαλπιγγοωθηκικό απόστημα και να καταστραφουν οι σαλπιγγες με αποτελεσμα την υπογονιμοτητα.
Για τη σωστη διαγνωση σημαντικο είναι το υπερηχογράφημα όπου οι σάλπιγγες φαίνονται διογκωμένες, αλλά και ο εργαστηριακός έλεγχος. Τη μεγαλυτερη σημασια όμως εχει η καλλιέργεια του κολπικού και τραχηλικού εκκρίματος για τον εντοπισμό του παθογόνου μικροβιου.
Η θεραπεία πρέπει να είναι άμεση και αποτελεσματική με αντιβιοτικά σύμφωνα με το αποτέλεσμα της καλλιέργειας και του αντιβιογράμματος.