Τύποι καρκίνου, πιθανές αιτίες και πρόληψη

Ο καρκίνος είναι μια από τις βασικότερες αιτίες θανάτου. Ειδικότερα για τις γυναίκες, εκατοντάδες χιλιάδες κάθε χρόνο εμφανίζουν κάποιο είδος γυναικολογικού καρκίνου, που έχει ως αποτέλεσμα πολλές από αυτές να χάσουν τη ζωή τους. Έτσι, είναι εξαιρετικά σημαντικό να δώσουμε το ερέθισμα στις γυναίκες να ευαισθητοποιηθούν πάνω σε θέματα πρόληψης ώστε να μπορούν έγκαιρα να διαγνώσουν το πρόβλημα και με γρήγορη αντιμετώπιση να σωθούν σε αρκετές περιπτώσεις από τον καρκίνο.

Οι βασικότεροι γυναικολογικοί καρκίνοι είναι:

• Καρκίνος της ωοθήκης
• Καρκίνος της μήτρας 
• Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
• Καρκίνος του αιδοίου
• Καρκίνος του μαστού

Πολλοί είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες που μπορεί να βοηθήσουν στην εμφάνιση του καρκίνου. Μια σημαντική παράμετρος είναι η κληρονομικότητα. Το κάπνισμα, η λοίμωξη από των Ιό των κονδυλωμάτων HPV, η παχυσαρκία, και άλλα αποτελούν βασικά στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν σε κάποια κακοήθεια. Άρα είναι σημαντικό να ενημερωθούν οι γυναίκες για τους παράγοντες που πρέπει να αποφεύγουν ώστε να μειωθεί η πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο. Επίσης σημαντικό είναι να γνωρίζουν ποιες είναι οι προληπτικές εξετάσεις που πρέπει να κάνουν ώστε να προστατεύσουν την υγεία τους αλλά και το ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να τις ανησυχήσουν και να τις οδηγήσουν στο γυναικολόγο τους. Τα βασικότερα συμπτώματα εξαρτώνται από το όργανο που πάσχει. Δεν εμφανίζουν όλες οι γυναίκες το ίδιο είδος ή και ένταση στα συμπτώματα. Κάθε ανωμαλία και κάθε παράξενο αίσθημα πρέπει να οδηγεί τη γυναίκα να πάρει τη συμβουλή του ιατρού της και να κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις.

Καρκίνος τραχήλου της μήτρας

Ο Ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων HPV είναι ο πρώτος πιστοποιημένος αιτιολογικός παράγοντας καρκίνου. Κάποιοι από τους τύπους του Ιού είναι πιθανό να προκαλέσουν σε κάποιες γυναίκες καρκίνο στον τράχηλο της μήτρας. Ο HPV είναι ένας πάρα πολύ διαδεδομένος ιός που μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να προκαλέσει βλάβες στον τράχηλο.

Σε ακόμα λιγότερες γυναίκες οι βλάβες μπορούν να εξελιχτούν σε καρκίνο. Έτσι πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι είναι λίγες οι περιπτώσεις που η μόλυνση μπορεί να φτάσει σε καρκίνο. Όμως επειδή ο Ιός είναι πάρα πολύ διαδεδομένος και οι λοιμώξεις είναι πάρα πολλές, ο καρκίνος του τράχηλου της μήτρας είναι από τους συχνότερους καρκίνους στη γυναίκα.

Στα αρχικά σταδία, ο καρκίνος δεν έχει συμπτώματα. Σπανιότερα, ή όταν ο καρκίνος προχωρήσει, τα συμπτώματα είναι συνήθως αίμα στην ερωτική επαφή. Το τεστ Παπανικολάου είναι η πιο κλασσική μέθοδος πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου. Η εξέταση είναι εύκολη και οικονομική και πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες. Έτσι, όταν διαπιστωθεί ότι ο Ιός των κονδυλωμάτων αρχίζει και δημιουργεί βλάβες στον τράχηλο της μήτρας που σιγά σιγά εξελίσσονται, έχουμε όλο το χρόνο με άπλες διαδικασίες να απαλλαγούμε από το πρόβλημα. Επίσης, η ανίχνευση του τύπου του HPV με τη μέθοδο της τυποποίησης του DNA του ιού, θα μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την επικινδυνότητα ή όχι του συγκεκριμένου στελέχους του HPV. Το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας προστατεύει τη γυναίκα από τους συχνότερους καρκινογόνους τύπους του Ιού και έτσι ουσιαστικά από τις περισσότερες περιπτώσεις αυτού του είδους καρκίνου.

Καρκίνος της μήτρας

Είναι ο πιο συχνός γυναικολογικός καρκίνος. Συνήθως εμφανίζεται σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Όμως μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερες ηλικίες. Στις γυναίκες που είναι σε εμμηνόπαυση, κάθε επεισόδιο με σταγόνες αίματος πρέπει να ελέγχεται με προσοχή. Επίσης, στις νεαρότερες ηλικίες πριν την εμμηνόπαυση, όταν υπάρχει ασυνήθιστα μεγάλη ποσότητα αίματος ή μεγάλης διάρκειας αιμορραγία, τότε υπάρχει υποψία για καρκίνο. Η εξέταση ελέγχου για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας είναι το υπερηχογράφημα που θα μας βοηθήσει να έχουμε μια εικόνα από τη μήτρα. Η γρήγορη αντιμετώπιση του καρκίνου της μήτρας δίνει πολύ μεγάλες πιθανότητες στη γυναίκα, να ξεπεράσει το πρόβλημα και να συνεχίσει χωρίς πρόβλημα τη ζωή της. Για το λόγο αυτό, η άμεση επικοινωνία με το γυναικολόγο της είναι απαραίτητη.

Καρκίνος ωοθήκης

Είναι πιο σπάνιος καρκίνος αλλά είναι ο πιο θανατηφόρος. Ο λόγος είναι ότι οι ωοθήκες ουσιαστικά κρέμονται μέσα στην κοιλιά και μέχρι να εμφανιστούν συμπτώματα, περίπου στο 80% των περιπτώσεων το πρόβλημα έχει ήδη εξαπλωθεί πολύ. Έτσι, τα περιθώρια αντιμετώπισης είναι περιορισμένα.

Πολλοί ερευνητές προτείνουν την εξέταση των ωοθηκών με υπερηχογράφημα κατά τη διάρκεια του ετήσιου τακτικού προληπτικού ελέγχους, αλλά αυτό έχει δείξει ότι έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο συνδυασμός του υπερηχογραφήματος με μια εξέταση αίματος βελτιώνει το ποσοστό έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου στην ωοθήκη. Τα συχνότερα συμπτώματα του είναι πόνος ή αίσθημα φουσκώματος χαμηλά στην κοιλιά που συχνά μπερδεύουν τη γυναίκα με τα συμπτώματα από εντερικά προβλήματα.

Καρκίνος κόλπου και αιδοίου

Ευτυχώς είναι πιο σπάνιος από τους καρκίνους που αναφέραμε παραπάνω. Όπως και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας έτσι και ο καρκίνος του κόλπου και του αιδοίου φαίνεται ότι οφείλονται σε λοίμωξη από τον Ιό των κονδυλωμάτων HPV καθώς σε περισσότερο από το 90% των γυναικών που πάσχουν, έχουν προσβληθεί από κάποιον επικίνδυνο και καρκινογόνο τύπο του Ιού. Τα εμβόλια κατά του HPV που προστατεύουν από κάποιους από τους καρκινογόνους τύπους του ιού μπορεί να προστατέψουν κάποιες γυναίκες και από τον καρκίνο του κόλπου και του αιδοίου.

Καρκίνος μαστού

Ο καρκίνος του μαστού είναι ίσως η πάθηση που τρομάζει περισσότερο τις γυναίκες. Η αιτία του είναι ακόμα άγνωστη αλλά υπάρχει κληρονομικότητα και επηρεάζεται από παράγοντες όπως παχυσαρκία, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ και άλλα.

Είναι ένας εξαιρετικά συχνός καρκίνος που αν διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να θεραπευτεί. Τα ποσοστά ίασης του καρκίνου μαστού σε αρχικά σταδία ξεπερνούν το 90%. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η προληπτική εξέταση του μαστού με τον τακτικό ετήσιο έλεγχο είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η αυτοεξέταση του μαστού πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών. Έτσι, η γυναίκα θα μπορεί να εξοικειωθεί με την υφή του μαστού της και να αναγνωρίσει γρήγορα κάποια αλλαγή. Άλλα συμπτώματα είναι υγρό από τη θηλή του μαστού ή ερυθρότητα μαζί με πόνο. Η μαστογραφία και το υπερηχογράφημα μαστών συμπληρώνουν τον προληπτικό έλεγχο. Η μαστογραφία ξεκινά συνήθως από την ηλικία των 40 ετών ενώ το υπερηχογράφημα μπορεί να ξεκινήσει από ακόμα νεαρότερες ηλικίες.