Σωστή παρακολούθηση της εγκυμοσύνης σημαίνει προσεκτικά βήματα και λεπτομερείς εξετάσεις. Έτσι θα εξασφαλίσουμε, όσο το δυνατό περισσότερο, ότι η κύηση είναι ασφαλής και ότι η γυναίκα δεν έχει κάποιο πρόβλημα που μπορεί να βάλει σε κίνδυνο την δική της υγεία ή του μωρού. Από την πρώτη επίσκεψη της γυναίκας στο γυναικολόγο πρέπει να συζητήσουν αναλυτικά το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό της εγκύου. Ο στόχος είναι να δούμε από νωρίς αν υπάρχουν παθήσεις που να μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στην εγκυμοσύνη.

Ιστορικό

Στο Ατομικό ιστορικό, η έγκυος πρέπει να θυμηθεί και να αναφέρει στο γυναικολόγο όλα τα σοβαρά προβλήματα υγείας που έχει ή είχε παλαιότερα, ακόμα και αν αυτά μοιάζουν άσχετα με την εγκυμοσύνη. Επίσης, πρέπει να συζητηθούν οι καθημερινές συνήθειες της (πχ αν παίρνει φάρμακα, κάπνισμα, αλκοόλ, σωματική άσκηση, χαρακτηριστική διατροφή, και άλλα).

Στο Οικογενειακό ιστορικό πρέπει να συζητηθούν οι σοβαρές παθήσεις των συγγενών καθώς μπορεί να υπάρχουν προβλήματα υγείας που μπορεί να κληρονομούνται στην έγκυο ή ακόμα και στο έμβρυο. Μερικές από αυτές είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, αλλά και άλλες κληρονομούμενες παθήσεις, όπως στίγμα  μεσογειακής ή δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, κυστική ίνωση κ.ά.

Στο Μαιευτικό και Γυναικολογικό ιστορικό της εγκύου πρέπει να αναζητήσουμε αν υπήρχαν παλαιότερες κυήσεις, αυτόματες αποβολές, εκτρώσεις κλπ. Αν υπήρχαν παλαιότεροι τοκετοί τότε κάποια προβλήματα στην προηγουμένη εγκυμοσύνη μπορεί να εμφανιστούν και πάλι, δημιουργώντας προβλήματα. Σημαντικές είναι οι πληροφορίες σχετικά με το βάρος του νεογνού σε παλαιότερο τοκετό, η εβδομάδα της κύησης και ο τρόπος που γεννήθηκε (πχ φυσιολογικός ή καισαρική τομή). Εξαιρετικά σημαντικό είναι να γνωρίζουμε αν έχουν γίνει παλαιότερα γυναικολογικές χειρουργικές επεμβάσεις στον τράχηλο της μήτρας, στον κόλπο ή και στην ίδια τη μήτρα, όπως αφαίρεση ινομυωμάτων, κ.α.

Εξετάσεις

    Μετά από τη λήψη του ιστορικού της γυναίκας, πρέπει να εξετάσουμε :
-    το σωματικό βάρος της εγκύου, καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι παχύσαρκες γυναίκες μπορεί να παρουσιάσουν διαβήτη κύησης,  υπέρταση και άλλα προβλήματα στην εγκυμοσύνη. Προβλήματα από το αυξημένο βάρος μπορεί να εμφανιστούν και κατά τον τοκετό όπως (πχ, καισαρική τομή, δυσκολία εξόδου του εμβρύου κλπ). Η μέτρηση του αρχικού σωματικού βάρους θα μας προσδιορίσει το επιθυμητό βάρος που πρέπει να έχει η έγκυος για να φτάσει με ασφάλεια στον τοκετό.

-    Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι σημαντική, για να μπορούμε να αναγνωρίσουμε έγκαιρα την αρχή μιας υπερτασικής κατάστασης που πρέπει να αντιμετωπιστεί σωστά, πριν προλάβει να δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα τόσο στην έγκυο όσο και στο έμβρυο.

-    Αναζητούμε αν υπάρχει κάτι που να μας θέσει την υποψία κάποιας πιθανής πάθησης. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να γίνουν και οι απαραίτητες εργαστηριακές ή απεικονιστικές εξετάσεις, ώστε να αποκλείσουμε ή να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξη κάποιας ασθένειας. Ο μαιευτήρας πρέπει να συνεργάζεται με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων ώστε να προσφέρουμε στην έγκυο γυναίκα ιατρικές υπηρεσίες  υψηλού επιπέδου.

-    το υπερηχογράφημα είναι μια πολύ σημαντική εξέταση καθώς θα μας δώσει σημαντικά στοιχεία. Αρχικά θα αναγνωρίσουμε (μαζί με τον έλεγχο της β-HCG) ότι πραγματικά υπάρχει εγκυμοσύνη. Θα ελέγξουμε ότι η κύηση βρίσκεται μέσα στη μήτρα και δεν έχουμε κάποια εξωμήτριο κύηση. Επίσης μετρώντας τη διάμετρο του σάκου, υπολογίζουμε με ακρίβεια την ηλικία της κύησης. Μετά τις 6 εβδομάδες κύησης, μπορούμε να ακούσουμε και την καρδιά του εμβρύου.

-    Αφού σιγουρευτούμε ότι υπάρχει εγκυμοσύνη που εξελίσσεται καλά, κάνουμε και τις εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και ούρων, για να αποκλείσουμε προβλήματα που μπορεί να επηρεάσουν την ομαλή πορεία της εγκυμοσύνης.

Ενημέρωση

-    Η ενημέρωση σχετικά με όσα πρέπει να προσέχει η έγκυος είναι σημαντικότατη. Η γυναίκα έχει πολλές απορίες πάνω σε πράγματα της καθημερινότητας της, για τα οποία πρέπει να ενημερωθεί με λεπτομέρειες από το μαιευτήρα. Πληροφορίες σχετικά με τις καθημερινές συνήθειες της, από τη διατροφή της και τα ρούχα εγκυμοσύνης, μέχρι τη βαφή των μαλλιών της ή και τη σεξουαλική της ζωή, είναι απαραίτητες για την καθοδήγηση της.

-    Επίσης σημαντική είναι και η ενημέρωση σχετικά με το πώς περιμένουμε να εξελιχθεί η εγκυμοσύνη και ποιες είναι οι φυσιολογικές αλλαγές που περιμένουμε στο σώμα της, ώστε να είναι ενήμερη για οτι πρόκειται να γίνει και να μην έχει ανασφάλειες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να γνωρίζει από την αρχή ποιες εξετάσεις θα γίνουν, ώστε να είναι προετοιμασμένη και να μπορεί να προγραμματίσει καλύτερα τις υποχρεώσεις της.